Strijkkwartetten van Sergej Prokofjev

Het eerste strijkkwartet (op. 50) van Prokofjev voltooide hij in 1930 en het werk ging in première in Washington D.C.  Het was een opdrachtwerk van het ‘Library of Congress’. Het werk wordt getypeerd als een van zijn meer klassieke en dus traditionele werken. Dat neemt overigens niet weg dat er bij momenten sprake is van grillige lyriek, sombere intensiteit en pure energie. Het was zijn eerste strijkkwartet en dus zonder ervaring ging hij inspiratie zoeken bij Haydn en Beethoven, die hij bestudeerde tijdens zijn vele treinreizen door de VS waar hij in die periode op concertreis was. Vandaar dat het zo klassiek aanvoelt: na een openings-allegro op zijn Haydn volgt in het tweede deel-ondanks de langzame start- een energiek scherzo. Het rustige derde deel in andante ademt dan weer Beethoven. Prokofjev was tevreden met het werk en zijn vriend voor het leven componist Nikolaj Mjaskovski was dat ook, en dat was erg belangrijk voor Prokofjev.

Het tweede strijkkwartet (op. 92) schreef hij tijdens de oorlogsperiode (1941). Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werden Prokofjev en zijn familie in eerste instantie door de overheid verplaatst van Moskou naar het noordelijke deel van wat we tegenwoordig Georgië noemen. Daar maakte hij kennis met de volksmuziek van de Kabarden, en liet er zich door inspireren. Zijn tweede strijkkwartet is dan ook - in tegenstelling tot het eerste- een en al speelsheid en uitbundigheid, laat zich kenmerken door een geraffineerde instrumentatie met prachtige lyrische momenten.